Đổi mới
Sáng tạo & Khởi nghiệp Đại học Duy Tân

QUẢN LÝ RÁC THẢI NHỜ CÔNG NGHỆ

Rác thải sinh hoạt đang là mối nguy hại đối với môi trường và cuộc sống của con người. Với sự phát triển nhanh chóng của thế giới hiện tại, rác thải ngày càng được sinh ra nhiều hơn. Nhiều chất thải cũng đồng nghĩa với ô nhiễm môi trường ngày càng trầm trọng. Vì vậy, việc phân loại rác thải là việc làm hết sức cần thiết, giúp cho môi trường trên hành tinh ngày càng xanh-sạch-đẹp hơn. Tuy nhiên, không phải ai cũng thực hiện nghiêm túc công việc này. Nhiều người đã quen với việc loại bỏ rác thải chỉ trong một chiếc túi nilon, điều này gây ảnh hưởng không nhỏ đến công tác bảo vệ môi trường. Trước thực tế này, nhiều đơn vị đã nghiên cứu và đưa ra giải pháp nằm hỗ trợ việc phân loại rác thải.

TỪ GRAC TẠI THÀNH PHỐ MANG TÊN BÁC Tại thành phố Hồ Chí Minh, mới đây có một ứng dụng được nhiều người dân biết đến mang tên GRAC do các cán bộ tại Trung tâm ứng phó sự cố an toàn môi trường Tp. Hồ Chí Minh thực hiện. Giới thiệu về ứng dụng mới mẻ này, anh Nguyễn Trọng Minh-Giám đốc Trung tâm cho biết: “GRAC có nghĩa là Gom rác, được ứng dụng trên hai nền tảng: web và thiết bị di động nhằm quản lý rác thải thông minh. Ứng dụng có nhiều tính năng như: Thanh toán tiền rác online, theo dõi lịch trình thu gom rác, vị trí phương tiện thu gom, mạng lưới mua bán ve chai công nghệ, trao đổi đồ cũ, hướng dẫn thực hiện phân loại rác, gửi phản ánh vấn đề vệ sinh môi trường... Ý tưởng ra đời của dự án là trong thực tiễn, nhóm nhận thấy chưa có sự kết nối chặt chẽ giữa chính quyền, người dân, với các đơn vị thu gom rác và dường như các bên cũng chưa quan tâm nhiều đến vấn đề quản lý rác thải. Nhận thấy những bất cập trên và nhóm đã đưa ra ý tưởng xây dựng ứng dụng kết nối người dân, chính quyền và đơn vị thu gom rác. Mục đích thứ hai là giúp tuyên truyền phân loại hiệu quả hơn, dù hiện nay việc thông tin đã có trên báo, đài, truyền hình, internet... nhưng thường theo đợt phát động như: Ngày Môi trường thế giới, ngày Rừng thế giới, ngày Nước thế giới, Giờ trái đất... 

Điểm đặc biệt của ứng dụng chính là tính năng phân loại rác. Cụ thể, ứng dụng s ẽ cung cấp cho người dân những hướng dẫn, thông báo chính xác nhất căn cứ theo các văn bản quy phạm phát luật còn hiệu lực do Nhà nước ban hành về phân loại rác tại nguồn nói riêng và thu gom rác nói chung. Với các tính năng này, các hộ gia đình sẽ nắm được lịch trình cụ thể, khoảng thời gian di chuyển và loại rác sẽ thu gom trong ngày, từ đó chủ động phân loại rác. Đối với các loại rác thải điện tử hay rác thải xây dựng, các gia đình chỉ cần đăng tải thông tin lên ứng dụng, các công ty xử lý rác sẽ biết để đến thu gom.

Với phế liệu, nhóm nghiên cứu thiết lập hệ thống mạng lưới ve chai công nghệ. Tiện ích này giúp những người mua vỏ chai sẽ biết được ở đâu đang có loại phế liệu gì và đến tận nơi thu gom. Ngoài ra có nhiều tính năng đi kèm như tặng đồ từ thiện, ứng phó với sự cố môi trường.

Chia sẻ về những ngày đầu tiên dự án GRAC ra đời, Hoàng Thị Kim Phụng, một thành viên trong dự án cho biết: “Ban đầu, tiêu chí của GRAC cũng đơn giản là phân loại và thanh toán tiền rác nhưng quá trình triển khai, dự án đã nhận được nhiều đóng góp ý kiến của nhân dân, từ đó mở rộng các tính năng như checking lịch trình thu gom rác, các loại rác nào thu gom vào ngày nào (vô cơ, hữu cơ...). Với tính năng phế liệu, đây có thể coi là một platform công nghệ tương tự như gọi xe khi kết nối những người thu gom và những người có phế liệu.

Ngoài các tính năng trên, sự thuận tiện chính là yếu tố quan trọng mà đội ngũ phát triển ứng dụng GRAC hướng tới. Đó là việc xây dựng giao diện thân thiện, dễ sử dụng, thanh toán online nên ngay cả với những người không thông thạo về công nghệ cũng có thể dễ dàng sử dụng ứng dụng. Đặc biệt hữu ích cho những cán bộ công nhân viên hay những người bận rộn thường hay quên thời điểm thu gom rác hay đóng phí vì ứng dụng sẽ báo lên hệ thống như một dạng tin nhắn điện thoại.

Hiện ứng dụng đã được triển khai tại Phường 6, Quận 3. Qua đó nâng cao ý thức của người dân trong việc phân loại rác, tái sử dụng, tái chế những sản phẩm còn hữu dụng, thực hiện theo chủ trương của TP Hồ Chí Minh. Sau 6 tháng triển khai, kết quả toàn phường đã thực hiện phân loại rác thành công, đạt 70%. Đội ngũ dự án GRAC đang tiếp tục triển khai dự án tại quận Phú Nhuận và dự kiến đến hết năm 2022 sẽ triển khai áp dụng trên toàn thành phố.

Về những khó khăn khi xây dựng dự án, anh Nguyễn Trọng Minh cho biết: “Khi ứng dụng hoàn thành cũng là thời điểm những chính sách của thành phố thay đổi liên tục. Vì vậy, việc cập nhật và chỉnh sửa liên tục và cho đến giờ vẫn đang tiếp tục. Thực tế với nhiều app, từ khi lên ý tưởng đến thực tế cũng phải chỉnh sửa nhiều lần, đây lại là app trong lĩnh vực đặc thù nên cũng có nhiều khó khăn. Khuynh hướng của GRAC là tạo ra ứng dụng gần gũi hơn nữa với người dùng khi triển khai trên diện rộng”.

ĐẾN ỨNG DỤNG “ĐỔ RÁC TÍCH ĐIỂM” MGREEN TẠI THỦ ĐÔ

Đến khu chung cư Dương Nội, tôi bất ngờ khi thấy người dân tập trung nhận các rỏ nhựa đựng rác. Thay vì vứt các loại chai lọ, kim loại, pin, giấy, nhựa... vào trong 1 túi như trước, giờ đây các loại rác thải sẽ được làm sạch và để riêng vào các rỏ đựng rác. Khi hỏi người dân thì được biết, hoạt động này nằm trong dự án thu gom rác thải tái chế tại các khu Chung cư có tên goi mGreen. 

Để sử dụng ứng dụng mGreen, người tham gia sẽ được cấp thẻ tích điểm điện tử và được hướng dẫn cách nhận biết, phân loại rác tái chế vào thùng nhựa. Đến khi đầy thùng, chỉ bằng một thao tác nhấn kết nối tới bên thu gom, dựa vào lượng rác thải tái chế do bên thu gom xác định, hộ dân sẽ được tích điểm vào thẻ để có thể mua sắm.

Chia sẻ cụ thể về dự án, bạn Trần Thị Thoa - Đồng sáng lập dự án mGreen cho biết: “Từ năm 2020-2022, dự án sẽ mở rộng ra các khu vực dân cư tại các khu chung cư. Sở dĩ chọn các khu chung cư vì đây thường tập trung các đối tượng, gia đình trẻ, vì vậy việc nhận thức cũng nhanh hơn và đặc biệt các gia đình trẻ sẽ có cơ hội giáo dục, tuyên truyền cho con cái với mục tiêu hướng đến là công dân toàn cầu”. 

Trên thế giới, quan niệm về đô thị thông minh hiện nay là phải gắn liền với việc phân loại rác thải tại nguồn. Vì vậy, xử lý rác thải đang là vấn đề mà các thành phố lớn luôn muốn huy động các nguồn lực để chung tay xử lý.

Chính vì thế, các sáng kiến như GRAC hay còn gọi là mGreen được nhiều người ủng hộ. Khởi nghiệp công nghệ đối với lĩnh vực vệ sinh môi trường là một hướng đi mới đầy khó khăn, thử thách bằng việc tìm tòi phát triển công nghệ phần mềm, tìm kiếm xu thế người sử dụng..., các nhóm nghiên cứu đã tạo nên nền tảng phát triển Hệ sinh thái công nghệ xanh góp phần xây dựng đô thị thông minh trong tương lai./.

Theo Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo